Veel gestelde vragen

U kan de nalatenschap 1) zuiver aanvaarden, 2) aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving of 3) verwerpen.

Na het overlijden bezit iedere erfgenaam 3 maanden om een boedelbeschrijving te laten op maken. Binnen de 40 dagen na deze 3 maanden moet men dan een keuze maken om te aanvaarden al dan niet onder voorrecht van boedelbeschrijving of te verwerpen.

• 1) Het zuiver aanvaarden, bijvoorbeeld door een bepaald goed van de nalatenschap meteen in gebruik te nemen, zal u doen wanneer u de goederen van de nalatenschap wenst te ontvangen én u weet dat de nalatenschap positief is. De nalatenschap is positief indien de waarde van de roerende en onroerende goederen tezamen groter is dan eventuele schulden.
• 2)

  U kan een nalatenschap aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving waardoor u tot niet meer schulden gehouden kunt worden dan er vermogen is in de nalatenschap, u eigen vermogen blijft bijgevolg gevrijwaard.
  Hiervoor moet er een verklaring worden afgelegd op de griffie van de Rechtbank van Eerste Aanleg van het arrondissement waar de erfenis is opengevallen of voor een notaris. Tevens zal er een boedelbeschrijving worden opgemaakt waarin alle schulden, alle roerende en onroerende goederen zijn opgesomd.

  Let wel op: eens u de nalatenschap heeft aanvaard onder voorrecht van boedelbeschrijving door middel van het afleggen van een verklaring kan u niet meer terug. Verwerpen van de nalatenschap is dan niet meer mogelijk.

• 3)Tenslotte kan u de nalatenschap verwerpen. Dit zal u doen wanneer u geen goederen wenst te ontvangen uit een nalatenschap of indien u weet dat de nalatenschap negatief is. De nalatenschap is negatief als de schulden groter zijn dan de waarde van roerende en onroerende goederen tezamen.

Bestaat de kans dat er zich meer schulden dan vermogen bevindt in de nalatenschap of weet u het niet zeker maar wenst u geen risico’s te nemen dan kan u de nalatenschap aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving.

Dit betekent concreet dat u tot niet meer schulden gehouden kunt worden dan er vermogen is in de nalatenschap, u eigen vermogen blijft bijgevolg gevrijwaard.

Indien een of meerdere van de erfgenamen minderjarig is of onder een beschermd statuut geplaatst is (voorlopig bewind, verlengde staat van minderjarigheid, beschermde persoon, …) moet de nalatenschap voor deze personen worden aanvaard onder voorrecht van boedelbeschrijving na voorafgaandelijk toestemming van de vrederechter.

Roerende goederen (auto, inboedel, kunst, …) moeten worden aangegeven aan de te schatten verkoopwaarde op de dag van het overlijden.

Financiële instrumenten (effectenrekening, aandelen, kasbon, obligatie,…) worden aangegeven aan hun beurswaarde.
De beurswaarde is de slotkoers van een financieel instrument, zoals die als koersinformatie beschikbaar is in de gespecialiseerde pers of in gespecialiseerde elektronisch raadpleegbare bronnen.
Hierbij kunnen de aangevers kiezen uit de beurswaarde op de datum van het overlijden, de beurswaarde op de datum van één maand na het overlijden of de beurswaarde op de datum van twee maanden na het overlijden.

Als er op een van die data geen notering is, geldt de beurswaarde op de eerstvolgende dag waarop er opnieuw een notering wordt vastgesteld. Als er op de gekozen datum voor bepaalde van de aan te geven waarden wel en voor andere geen notering is, moeten laatstbedoelde waarden worden aangegeven volgens de beurswaarden op de eerstvolgende dag waarop er wel een notering is. De aangevers mogen slechts een van de voormelde data kiezen, die zal gelden voor al de nagelaten waarden. De aangevers geven hun keuze aan in de aangifte, waarin ze ook de door hen geraadpleegde bron voor de opgegeven beurswaarden vermelden.

Onroerende goederen (huis, appartement, grond, stal… )worden aangegeven aan hun te schatten verkoopwaarde, echter kunnen de erfgenamen, algemene legatarissen en begiftigden en al wie gehouden zijn tot het indienen van een aangifte van nalatenschap, vóór de aangifte en uiterlijk vóór het verstrijken van de aangiftetermijn, aan de bevoegde entiteit van de Vlaamse administratie een schatting vragen van het geheel of een deel van de onroerende goederen die zich in België bevinden en die voor hun verkoopwaarde moeten of kunnen worden aangegeven.
De aanvragers kunnen bij hun aanvraag en bij het eventuele plaatsbezoek elementen aandragen die nuttig zijn voor die schatting.
De bevoegde entiteit van de Vlaamse administratie bevestigt de ontvangst van de aanvraag binnen vijftien kalenderdagen.
Als de bevoegde entiteit van de Vlaamse administratie een plaatsbezoek noodzakelijk acht, worden de aanvragers ingelicht over de datum en het uur waarop dat plaatsbezoek zal plaatsvinden.

Het gemotiveerde resultaat van de schatting wordt schriftelijk ter kennis gebracht van de aanvragers. De schatting is bindend voor de bevoegde entiteit van de Vlaamse administratie en zal bijgevolg gebruikt worden voor de berekening van de erfbelasting.

De Vlaamse overheid zal hiervoor een specifieke administratieve dienst voor oprichten, echter is deze dienst nog niet operationeel.

De aangifte bevat niet alleen de identiteitsgegevens van de overledene en de erfgenamen maar ook een opsomming van:

• alle roerende en onroerende goederen en alle schulden
• eventuele wilsbeschikkingen
• bestaan van fideï commis
• schenkingen < 3 jaar voor het overlijden
• verval van vruchtgebruik
• abattementen, vrijstellingen en verminderingen
• verkopingen < 3 jaar voor het overlijden
• etc.

Een attest van erfopvolging is een document waarin staat aan wie de nalatenschap toekomt. Dit attest wordt opgemaakt door een notaris of kosteloos door de Registratie.

Dit attest is nodig om na het overlijden de bankrekeningen van de overledene te kunnen vrijgeven. De bank zal immers na ieder overlijden de bankrekeningen van de overledene blokkeren.